خوان دوم شیمی درمانی

امروز با مریم در بیمارستان در حال گذراندن فاز دور دوم شیمی درمانی هستیم.

دیروز در خیابان منوچهری و کشاورز، دنبال کلاه گیس بودیم اما پسند نبود. 

روحیه مریم دیروز به شدت خراب بود.

این حال خرابی اصلا به نفع مریم و فرایند درمانش نیست.... 

کوتاه کردن مو

دیشب موهای مریم را زدیم. 

خندان رفتیم، مریم ارام نشان می داد.

اول اصلاح پسرانه، 

بعد به تصمیم خودش با ماشین صفر و از ته.... 

از اواسط کار گریه می. کزد...

بعدا پشیمان شد که. چرا موها را الان از ته زده... 

اگر حوصله ام شد تکمیل می کنم.

عوارض شیمی درمانی و پرتو درمانی - خشکی دهان و گلو و بینی

خشکی مخاط دهان و گلو در بعضی از انواع شیمی درمانی و تقریبا تمام موارد پرتودرمانی ناحیه سر و گردن ایجاد می‌شود. این عارضه علاوه بر احساس ناخوشایند، مشکلاتی را در بلع غذا، صحبت کردن و نیز در بهداشت دهان و دندانها ایجاد می‌کند. برای کاهش خشکی دهان و عواقب آن رعایت نکات زیر توصیه می‌شوند:

• همراه داشتن یک بطری کوچک آب، و جرعه جرعه نوشیدن آن در بسیاری از موارد به تنهایی مشکل را حل می‌کند. گاهی پیشنهاد می‌شود آب نصف یک لیمو ترش طبیعی را به این بطری آب اضافه کنید تا تولید بزاق دهانتان را هم تحریک کند.
• آدامس های بدون شکر بجوید.
• آب نباتهای ترش و کم شکر کمک کننده هستند.
• الکل و دخانیات خشکی دهان را تشدید می‌کند.
• غذا و تنقلات خشک مانند بیسکوییت را قبل از خوردن نرم و مرطوب کنید.
• مایعات کافی بنوشید.
• سوپ، پوره سیب‌زمینی، ژله و آب‌میوه،غذاهای آماده کودکان،شیر و بستنی میان وعده های مفیدی هستند.
• اسپری های بزاق مصنوعی با نظر پزشک را نظرداشته باشید. برای مرطوب کردن مخاط بینی نیز قطره ها و اسپری های سالین موثرند.
• با مسواک نرم، خمیر دندان و دهانشویه‌های مجاز بهداشت دهان را بهبود دهید. برای اقدامات دندانپزشکی در دوره درمان باید از پزشک معالج کسب تکلیف کنید.
• محلول جوش شیرین در آب جانشین خوبی برای دهانشویه هاست.
• هرگونه آفت، زخم مخاطی، برفک، قرمزی مخاط دهان در دوره شیمی درمانی را به اطلاع پزشک معالج برسانید.
• دندان مصنوعی را حتی المقدور کمتر در دهان بگذارید و مرتبا آن را تمیز کنید.

عوارض شیمی درمانی -تب و علایم عفونت

یکی از مهمترین و جدی‌ترین عوارض شیمی درمانی، عفونتهای مختلف است. بیماران تحت درمان به علت سرکوب دستگاه ایمنی با داروهای شیمی درمانی، مستعد ابتلا به عفونت هستند. لازم است علایم عفونت در بیماران تحت شیمی درمانی جدی گرفته و به آن توجه شود. بروز عفونت بسته به محل آن علایم مختلفی دارد. در بیماران با ایمنی سرکوب شده، علایم عفونتها می‌تواند با افراد سالم متفاوت باشد. این علایم باید احتمال عفونت را مطرح کند:

• یکی از مهمترین علایم عمومی عفونتها، تب است. تب با احساس گرما در بدن متفاوت است. بهتر است از دماسنج برای بررسی تب استفاده شود. چنانچه دمای ترمومتر زیرزبانی بیشتر از 38.3 مشاهده شود، یا دمای 38 درجه سانتگراد پس از یک ساعت اندازه‌گیری مجددا 38 یا بالاتر گزارش شود، تب در نظر گرفته می‌شود.
• عرق کردن بیش از حد یا لرز بدنبال تب
• سرفه و علایم تنفسی مانند تنگی نفس، گلودرد و...
• علایم ادراری مانند سوزش یا تکرر ادرار و ...
• اسهال شدید یا خونی
• علایم تورم و قرمزی و التهاب اطراف محل جراحی یا آنزیوکت یا کولوستومی و ...
• درد شدید شکمی غیرقابل توجیه
• التهاب مخاط دهان یا واژن، بروز برفک دهانی یا لایه سفید در مخاط دهان

با توجه به اینکه کنترل و درمان عفونت خصوصا در بیمار با کاهش سطح ایمنی و تحت شیمی درمانی اقدام تخصصی است، لازم است در صورت بروز هرگونه علایم مطرح کننده عفونت، بلافاصله تیم درمانی را در جریان بگذارید و از خود درمانی یا تاخیر در مراجعه بپرهیزید. بررسی و رد احتمال عفونت توسط پزشک با آزمایش شمارش سلولهای خونی ( CBC ) شروع می‌شود و بسته به علایم ممکن است نیاز به اقدامات تخصصی دیگری داشته باشد.
برای پیشگیری از بروز عفونت موارد زیر به بیماران تحت شیمی درمانی که احتمال کاهش سلولها و سطح ایمنی دارند توصیه می‌شود:

• حضور در محیطهای مشکوک عفونی و تماس با افراد بیمار عفونی را به حداقل برسانید: مکانهایی مانند اتوبوس، کلاس درس که افراد سرماخورده در آن حضور دارند، ایستگاه مترو بدون تهویه، جمع خانوادگی که افراد بیمار عفونی در آن حضور دارند و...
• دستهای خود را بیشتر از معمول بشویید. استفاده از مایعات ضدعفونی کننده سطوح بسیار مفید است.
• در مورد واکسیناسیون با پزشک معالج خود مشورت کنید.
• زخم جراحی یا زخم بستر یا محل آنژیوکت و تزریقات را با روش آموزش داده شده مراقبت نمایید و مرتبا استریل کنید.
• پوست اولین و مهمترین سد دفاعی در مقابل عفونتهاست؛ مراقب پوست خود باشید: روزانه دوش بگیرید و با حوله نرم بدن را خشک کنید. در هنگام ناخن گرفتن مراقب زخم شدن پوست باشید. ترجیحا از تیغ برای تراشیدن مو استفاده نکنید. پوست را با کرم یا لوسیون مرطوب و چرب نمایید. از وسایل برنده و تیز حتی‌المقدور کمتر استفاده کنید. اتو کردن و آشپزی را با دقت انجام دهید. تا حد امکان باغبانی نکنید.
• در صورت امکان از تماس با حیوانات خودداری کنید.
• محصولات لبنی پاستوریزه استفاده کنید.
• تا حد امکان غذای خانگی بخورید.
• با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن و دهانشویه ها بهداشت دهانی را بالا ببرید. اگر دچار خشکی دهان هستید، توصیه های قسمت مربوط به خشکی دهان را نیز مطالعه کنید.
• شستشوی ناحیه مقعد و واژن باید با احتیاط و ملایمت صورت گیرد. 

عوارض شیمی درمانی و پرتو درمانی -بی‌اشتهایی

یکی از عوارض شایع در بسیاری از مبتلایان به سرطان، بی اشتهایی است. بی اشتهایی بیماران علل متعددی دارد:

• خود بیماری: بی اشتهایی از عوارض ذاتی بسیاری از انواع سرطانها مانند سرطانهای گوارشی یا لنفاوی است
• روند درمان: شیمی درمانی و پرتودرمانی در اغلب بیماران با کاهش اشتها و کاهش حس بویایی و چشایی، و نیز ترس از بروز تهوع و استفراغ درصورت خوردن غذا همراه است.
• وضعیت روحی و روانی بیمار: استرسها و هراسهای بیماری صعب‌العلاج لذت و انگیزه غذا خوردن را کم می‌کند.

راهکارهای زیر می‌تواند در بهبود وضعیت اشتها بیماران کمک کننده باشند:

• حجم غذای مصرفی در هر وعده را کاهش دهید و به‌جای آن دفعات غذا خوردن را افزایش دهید
• تابع وعده های معمول غذایی نباشید: حجم اصلی غذا را زمانی استفاده کنید که میل و اشتهای بیشتری دارید.
• اگر طعم غذا به نظرتان تغییر کرده و آن را نمی‌پسندید، غذا را سردتر و در دمای محیط میل کنید.
• پختن غذا در ظروف غیرفلزی می‌تواند در کم کردن طعم فلزی غذاها کمک کننده باشد.
• غذا را با خانواده و دوستان خود میل کنید.
• ورزش و پیاده ‌روی خصوصا پیش از وعده غذایی، اشتهای شما را بهتر می‌کند.
• چانچه محیطی یا موسیقی خاصی اشتها را در شما افزایش می‌دهد آن را از خود دریغ نکنید.
• از پر کردن حجم اصلی معده خود با مایعات در هنگام غذا خوردن بپرهیزید.
• چنانچه مزه گوشت را نمی‌پسندید، از سسها یا ادویه‌ها برای طعمدار کردن آن استفاده کنید.
• از ظروف و قاشق و چنگال غیر فلزی برای کم کردن طعم فلزی غذا استفاده کنید.

چنانچه روزهای اول بعد از شیمی درمانی یا پرتودرمانی بی اشتها هستید، آن را به روزهای دیگر تعمیم ندهید. بی اشتهایی معمولا بعد از چند روز اول خودبخود رفع می‌شود.